تاتر برونمرزی ۲۳

پیش به سوی تکمیل آرشیو تاتر

کتاب نمایش/تلاش‌های نظری تاتر تبعید

کتاب نمایش از ۱۳۷۶/۱۹۹۸ با شماره ی نخست خود آغاز به فعالیت کرد و سیزده شماره از آن منتشر شد. آخرین شماره‌ی کتاب نمایش در سال ۱۳۸۱/۲۰۰۳، مانند شماره های قبلی، در شهر کلن آلمان منتشر شد و با آنکه مطالب دو شماره و چند ویژه‌نامه را نیز تدارک دیده بودیم، از ادامه ی کار باز ماندیم.

چگونگی پیدایش و فراز و نشیب آن را مدتها پیش برای باشگاه ادبیات/امیر عزتی نوشته ام و علاقمندان را بدان ارجاع می‌دهم.

کتاب نمایش توانست در مدت خیلی کوتاهی توجه تعداد زیادی از هنرمندان، کوشندگان و نویسندگان تاتر تبعید و مهاجر را به خود جلب کند و همکاری با آن را بخشی از فعالیت‌های خود بداند. یکی از نخستين کسانی که دست همکاری به سوی من دراز کرد «خانم نیلوفر بیضایی» بود که با ارسال مرتب مطلب برای هر شماره، همکاری مداومی را تا آخرین شماره با ما داشت. دیگر از کسانی که مرا در تصحيح و نسخه خوانی مطالب و ویراستاری آن یاری کردند، کیوان بهادی و عباس کوشک جلالی بودند. در آغاز همکاران کتاب نمایش کمتر از انگشتان یک دست بود. اما کتاب نمایش هر چه به شماره های بعدی خود نزدیک می‌شد، تعداد همکاران و همراهان نیز بیشتر می‌شدند.

متاسفانه ما در عرصه‌ی فروش و برگشت هزینه‌ها با دشواری‌های بسیاری روبرو بودیم. همچنین پخش کتاب نمایش در سراسر اروبا و آمریکا کار آسانی نبود و همین‌ها سبب متوقف کردن آن شد.

باشگاه ادبيات چندی پیش تقاضای دریافت و اسكن کردن كتاب ها را با من در میان گذشت و نگارنده با نوشتن مقدمه‌ای آنها را راهی کردم. پس از مدتی هم آقای عزتی/باشگاه ادبيات مجموعه ۱۳ شماره را اسکن شده در دسترس عموم قرار داد که جای سپاسگزاری دارد.

حالا با راه افتادن سایت «چهره» /کتاب-نمایش/من نزدیک به ۹۰ درصد کتاب را در بخش کتاب نمایش ِ سایت درج کرده ام تا به شکل متن نیز برای علاقمندان بکار آید و امیدوارم که چنین شود. این بخشی از وظایف من در ارتباط با آرشیو تاتر برونمرزی بود که خوشبختانه انجام گرفت. آرشیو تاتر برونمرزی عرصه ها و بخش‌های بسیاری دارد که برای انجام و پایان آن هنوز راهی طولانی در پیشرو داریم.

در مدتی که کتاب نمایش چاپ شد، متاسفانه سنگ‌های بزرگی سر راه کتاب نمایش قرار گرفت که بسیاری از آنها مصنوعی و اتفاقا و متاسفانه توسط کسانی انجام می‌گرفت که بیشتر از همه سخن از «تاتر تبعید» می‌زدند. بسیاری از اینها حتی حاضر نشدند این کتاب را حتی مشترک شوند و همواره به فکر «مفت‌خوانی» بودند و چه بسا ایرادی هم در آن پیدا کنند. اتفاقا کمترین آسیب را هم کسانی به کتاب نمایش زدند که یا دنبال جنگ های اینچنانی نبودند، و یا مطلب را بدین حدت و شدت مطرح نمی‌کردند.

اصغر نصرتی (چهره)

۱۲ یولی ۲۰۲۲